Giáo dục gia đình, bầu không khí gia đình, có ảnh hưởng và quyết định tính cách cả đời của một đứa trẻ. Ngôi nhà đối với mỗi người chúng ta, đều rất quan trọng. Sáu kiểu gia đình được đề cập dưới đây, là nguyên nhân sâu xa dẫn đến những tổn thương sâu sắc nhất cho trẻ em và khiến chúng trở nên bất hạnh!
Gia đình có người mẹ và người cha không mẫu mực
Ở đây, khi chúng ta nói đến sự mạnh mẽ, chính là đề cập nhiều đến tính cách hơn là sự nghiệp. Người ta nói: Người phụ nữ là phong thủy đẹp nhất của gia đình. Hay ” Phúc hiền tại mậu”. Người mẹ là không khí, là ánh sáng, là sự ấm áp, sự hòa ái, sự sẻ chia…là những gì cần nhất của một tổ ấm gia đình.
Một người mẹ quá mạnh mẽ thường thể hiện ở 4 khía cạnh: tự cho mình là đúng, kiêu ngạo, ‘vung tay múa chân’ và hay xoi mói. Con cái phải vâng lời mẹ. Yêu cầu con trẻ nhất định phải nghe theo lời mẹ, mọi thứ đều là mẹ định đoạt, đồng thời quen chỉ tay năm ngón đối với cuộc sống của đứa trẻ một cách mù quáng, ngang ngược can thiệp, hy vọng có thể thao túng cuộc đời đứa trẻ.
Nếu như trong một gia đình, tính cách của người mẹ quá mạnh mẽ, kiểm soát quá mức, sẽ khiến con trẻ mất tự tin, không có chủ kiến, mọi chuyện đều phụ thuộc quá mức vào mẹ. Hơn nữa, phương thức quản giáo nghiêm khắc quá mức có thể dễ dàng xóa bỏ cá tính của con trẻ.
Người xưa có câu: “Lấy được người phụ nữ tốt sẽ giàu có ba đời”. Là phụ nữ, chúng ta khi ở bên ngoài có thể dùng vẻ ngoài nghiêm túc để bảo vệ mình, nhưng khi về tới nhà, việc cần làm chính là dỡ xuống chiếc mặt nạ, dịu dàng với chồng con, thay vì ra lệnh cho họ phải làm gì.
Một nghiên cứu cho thấy rằng: những đứa trẻ có bố nuôi dưỡng thường có chỉ số IQ cao hơn, tự tin hơn và ưu tú hơn, chúng sẽ có nhiều khả năng thành công hơn trong xã hội. Nhiều người đàn ông hiện đại cho rằng chăm sóc con cái là việc của phụ nữ, còn đàn ông chỉ cần có trách nhiệm kiếm tiền nuôi gia đình là được rồi. Kiểu suy nghĩ này là không nên, vì trong quá trình con cái trưởng thành cần có cả tình yêu thương của cha và mẹ, thiếu đi một thứ cũng không được. Người mẹ dạy con chủ yếu là tình yêu và cảm xúc, còn người cha đóng một vai trò cực kỳ quan trọng trong sự trưởng thành của trẻ. Họ có ảnh hưởng quan trọng đến việc hình thành cảm giác an toàn, tính cách, nhận biết giới tính và xử lý các mối quan hệ giữa các cá nhân của trẻ.
Nuôi con không phải là chuyện của riêng mẹ, trên con đường giáo dục con, cha nhất định phải phụ giúp một tay!
Gia đình có không khí luôn căng thẳng, cha mẹ hay cãi nhau, ít quan tâm đến con cái
Nhà không phải là nơi phân rõ đúng sai, rất nhiều chuyện vụn vặt trong gia đình không thể phân rõ được đúng sai, nếu mỗi người luôn cố cãi lý lẽ thì rất khó có một gia đình hòa thuận. Điều tra mới nhất cho thấy, tỷ lệ trẻ có vấn đề về tâm lý trong gia đình mà cha mẹ hay cãi nhau là 32%, gia đình ly hôn là 30%, gia đình hòa thuận là 19%. So với ly hôn, tâm lý của trẻ em khi cha mẹ cãi nhau càng thể hiện rõ ràng hơn, tác hại trực tiếp cũng lớn hơn. Cha mẹ thường xuyên cãi vã không chỉ khiến con cái luôn cảm thấy nơm nớp lo sợ, mà còn bất lợi cho cảm giác an toàn của trẻ, dễ hình thành tính cách nhu nhược gặp chuyện liền lùi bước, đối với sự trưởng thành của trẻ chỉ có trăm điều hại mà không có một điều lợi.
Một số chuyên gia tâm lý cho rằng, cha mẹ khi đang ở cùng con cái mà chơi điện thoại di động thực chất là một kiểu “bạo hành lạnh lùng”, là sự thờ ơ về tình cảm đối với trẻ. Chiếc điện thoại di động có thể gắn bó với bạn 50 năm, nhưng thời gian thân mật bên con cái của bạn một đi không trở lại. Khi con trẻ cần bạn, bạn chọn ở bên điện thoại di động, điều này sẽ khiến bạn bỏ lỡ câu chuyện trưởng thành của chúng, làm phai nhạt tình cảm của chúng, hơn nữa sẽ không có cơ hội để làm cho mối quan hệ cha mẹ – con cái trở nên thân thiết hơn.
Ngoài ra, trẻ có khả năng bắt chước rất mạnh, khi bố mẹ tập trung chơi điện thoại, trẻ cũng sẽ học theo. Vì vậy, đừng đợi đến khi con bạn nghiện điện thoại di động rồi mới phát hiện ra rằng điện thoại di động là một thứ ‘yêu tinh hại người’.
Đã có cháu khi làm đề văn: Em mơ ước sau này trở thành người thế nào? Nó trả lời: Cháu mơ ước biến thành cái điện thoại. Hỏi vì sao con mơ ước vậy? Nó bảo vì bố mẹ cháu khi nào cũng không rời cái điện thoại. Cháu chỉ mong được như vậy thôi.
Gia đình thường đánh, mắng con cái, thô bạo với con
Trước đây, trên mạng Internet từng xuất hiện một bài phỏng vấn về tội phạm vị thành niên, những lời mà các em nói khi đối diện với máy quay khiến mọi người không khỏi đau lòng. Chúng nói rằng từ khi còn nhỏ, cha mẹ đã từng mắng nhiếc chúng là “đồ ngu”, “đồ bỏ đi”…, khiến chúng cảm thấy sống không có giá trị gì.
Những đứa trẻ thường xuyên bị đánh đập và la mắng có thể hình thành hai tính cách cực đoan: một là nhu nhược tự ti, dễ có cảm xúc bi quan và chán đời; hai là đặc biệt nổi loạn và có khuynh hướng bạo lực. Khi con trẻ mắc lỗi, phương thức giáo dục cần vừa thể hiện tình yêu thương vừa thể hiện trí tuệ của cha mẹ. Giáo dục tốt thực sự bắt đầu từ trái tim, nó là sự giao tiếp giữa trái tim và trái tim, mà không phải dựa vào bạo lực để răn dạy.
Gia đình luôn than vãn về tiền bạc, khi nào cũng nặng nề về vật chất
Con cái không phải là nguyên nhân làm cho gia đình bạn phải nghèo. Nên đừng vì cái nghèo mà tiếng bấc , tiếng chì. “Nghèo nuôi dưỡng con trẻ” không có nghĩa là khắc nghiệt về vật chất, mà là dạy con trở nên kiên cường và độc lập về mặt tinh thần. Bạn cần sống sao cho con hiểu mình nghèo nhưng không hèn, ít tiền bạc nhưng không thiếu tình thương. Có bao nhiêu đứa trẻ trưởng thành từ những gia đình nghèo đó thôi, lúc đó nó sẽ tự hào vì nó có những người cha, người mẹ nghèo nhưng trong sáng, cao thượng.
Nếu con trẻ từ nhỏ đã thấm nhuần những lời than vãn nghèo khổ của cha mẹ, chúng thường sẽ đặc biệt quan tâm đến tiền bạc, dù sau khi lớn lên có tiền cũng sẽ rất keo kiệt, cho nên khi ra ngoài xã hội việc giao tiếp bị cản trở. Bởi vì khi còn bé trường kỳ sống trong cảnh cha mẹ than vãn, sau khi lớn lên rất khó có được cảm giác an toàn. Đứa trẻ trở nên không tin tưởng bạn bè, không tin người thân, điều duy nhất chúng tin là những con số ký gửi lạnh lùng trong sổ tiết kiệm.
Cha mẹ phải hình thành quan điểm đúng đắn về tiền bạc cho con trẻ ngay từ khi còn nhỏ, đừng để “tiền bạc” ảnh hưởng đến cuộc sống của con. Lời hứa yêu thương mà bạn có thể dành cho con mình, chính là liều thuốc đảm bảo sự bình yên trong nội tâm của con bạn.
Và có một loại gia đình mà con cái sẽ bất hạnh nhất là: Mồ côi cha mẹ, không gia đình
Những đứa trẻ rơi vào hoàn cảnh này đều là những sinh mệnh bất hạnh nhất. Chúng được sinh ra rồi sau đó song thân đều bỏ chúng mà đi, chúng bơ vơ, không nơi nương tựa, sống lang thang phiêu bạt, đói rét, cô đơn. Những đứa trẻ này có thể có nghiệp lực rất lớn, nhưng cũng có thể là một sinh mệnh đặc biết giáng sinh xuống trần gian chịu tội khổ để trở về.
Trên đây là những kiểu gia đình, chính là căn nguyên làm tổn thương con trẻ sâu sắc nhất, khiến trẻ cảm thấy bất hạnh nhất! Bởi vậy, các bậc cha mẹ chúng ta cần phải lưu tâm và thay đổi tính nết, cách sống, để mang đến cho con trẻ một môi trường giáo dục lành mạnh nhất.
Nguyễn Kim Thơ (阮金詩)
